Dürtüsellik ve kumar oynama bozukluğu

Birçok çalışma, kumar oynama bozukluğunun yüksek düzeyde dürtüsellik ve
bozulmuş bilişsel performans ile karekterize olduğunu ve dürtüsel kişilik yapısının sorunlu
17
kumar oynama davranışının hem başlangıcı hem de devam etmesi konusunda önemli bir
risk faktörü olduğunu bildirilmektedir. Araştırmalar, kumar oynama davranışı gösteren kişilerin
kısa vadeli sonuçlara yönelik seçim yaptıkları, bu seçimlerin yüksek oranda ödül getirisi
olan faaliyetlere yönelik olduğu ve yüksek riskli davranışların da beraberinde
görülebildiği bildirmiştir. Bu bulgularla birlikte, yüksek düzeyde dürtüselliğin cinsiyet
farkı olmaksızın sorunlu kumar oynama davranışı ile ilişki olduğu bulunmuştur.
Kumar oynama bozukluğu tanısı almış kişilerin dürtüsellik öz bildirim
ölçeklerinden yüksek düzeyde dürtüsellik skorları elde edilmiştir (Potenza ve ark., 2009).
Kumar oynama bozukluğunda dürtüsel kişilik özelliklerini UPPS Dürtüsel Davranış
Ölçeğinin alt boyutları kapsamında açıklayan çalışmalara bakıldığında; yaş arttıkça kişide
heyecan arayışı ve tasarlama eksikliğinden alınan skorların azaldığı ve tasarlama eksikliği
alt boyutunda daha yüksek skora sahip kişilerin bir durumun avantaj ve dezavantajlarını
görmezden gelerek daha dürtüsel davranış sergiledikleri görülmüştür.

Tasarlama eksikliği; kumar oynama bozukluğu tanısı almış kişilerde, olası finansal
sorunları kumardan dolayı tespit edememe gibi örneklerle ilişkilendirilen işlevsel
olmayan karar verme mekanizmasıyla açıklanmaktadır. Ayrıca
dürtüselliğin kumar oynama bozukluğuna ilişkin neredeyse tüm bilişsel performanslarda
belirgin olarak etkisinin görüldüğü belirtilmektedir (Ioannidis ve ark., 2019).
Dürtüselliğin bilişsel işlevlerdeki bozukluklarla ilişkili olduğu ve dürtüsel davranışların
gerçekleşmesinde yürütücü işlevlerin temel rol oynadığı bilinmektedir (Voigt ve ark.,
2017).
Dürtüsellik düzeyinin kumar davranışında yüksek oranlarda çıkması dürtüsellik
düzeylerinin kumar oynama bozukluğu için yordayıcı rolü olabileceği sorularını
beraberinde getirmiştir. Çocukluktaki dürtüsel davranışların yetişkinlikte kumar oynama
davranışını için bir yordayıcı olabileceği bulunmuştur UPPS
ölçeği alt boyutlarının kumar oynama bozukluğunda kumar şiddetini yordama potansiyeli
incelendiğinde ise yalnızca heyecan arayışı anlamlı bir sonuç vermiştir
Patolojik kumar oynama davranışı olan kişilerin sağlıklı kontrollerden daha
dürtüsel olup olmadığına ilişkin farklı tartışmalar da bulunmaktadır. Patolojik kumar
18
oynama davranışı olanların, dürtüsellik ve dürtüsellikle ilgili özellikleri değerlendiren
ölçeklerde kontrollerden daha yüksek puan almadıkları ve hatta bazen daha düşük puan
aldıkları çalışmaların da olduğu görülmektedir. Bu sonuçların kumar oynayan kişilerde
yüksek düzeyde madde kullanım bozukluğu tanısının olması ile de açıklanabileceği
vurgulanmaktadır. Bu sebeple, bu araştırmalar yüksek dürtüsellik düzeylerinin kumar
oynama davranışı yerine kumar oynayan kişilerde yüksek düzeyde saptanan alkol ve
madde kullanımıyla ilişkili olabileceği sorularını ortaya çıkarmaktadır